Weinig gemeenteleden in de kerk, bestaande structuren in het gemeenteleven vallen weg. Niet de ideale omstandigheden om met je gemeente aan een Focustraject te beginnen. Toch gebeurt het, in de Hervormde gemeente van Besoyen (Waalwijk). Wat bezielt ze? Dennis Heijkoop, ouderling zending en evangelisatie: ‘Je ziet mensen denken: waarom nu? Terwijl wij zeggen: júist nu.’
Ze waren al een tijdje in gesprek met de IZB om te verkennen of het Focustraject zou passen bij hun gemeente. Uit die kennismaking bleek dat Focus mooi aansluit bij waar de gemeente mee bezig was. ‘Als hervormde gemeente merken we steeds meer dat we ons in de marge bevinden. In onze omgeving wordt de protestantse gemeenschap steeds kleiner. Je zit met elkaar in een klein wereldje en komt steeds dezelfde mensen tegen. De zichtbaarheid van de kerk in de omgeving gaat achteruit.’ Hervormd Besoyen is een regio-gemeente, waardoor de omgeving van het kerkgebouw geen vast onderdeel is van het leven van gemeenteleden. ‘Activiteiten die door de gemeente in de buurt werden georganiseerd, konden niet meer doorgaan door een gebrek aan energie en vrijwilligers. Bovendien kwamen er weinig mensen op af, behalve ‘eigen volk’. Het is niet dat we niks doen hoor, maar we doen veel minder naar buiten toe dan vroeger.’
Een andere reden om het Focustraject te overwegen was dat de betrokkenheid in de gemeente afneemt. ‘Op zondag was iedereen wel in de kerk – dat was het probleem niet,’ zegt Dennis. ‘Maar het is moeilijk om mensen de rest van de week te betrekken. Alleen via de kerkdiensten communiceren blijft wat oppervlakkig, en ons kringwerk is beperkt. We verlangden met de kerkenraad naar meer verdieping, in kleinere groepen. Daarin sprak het Focustraject ons aan: in kleine groepen hetzelfde programma doorlopen, waarin kerkdiensten, bestaande activiteiten en nieuwe kringen samenkomen.’
Andere programma’s waren ook nog een optie, maar uiteindelijk koos de kerkenraad voor het Focustraject – mede omdat de inzet van een IZB-trajectbegeleider helpt om de inhoud te concretiseren. ‘Niet iedereen in de gemeente heeft ervaring met kringen, en onze beschikbare tijd is beperkt. Iedereen is vrijwilliger en de predikant heeft ook genoeg te doen. Een trajectbegeleider vanuit Focus is dan een welkome toevoeging.’
En toen kwam corona. Het besluitvormingsproces werd vertraagd. Gemeente en kerkenraad konden amper samenkomen en hadden andere dingen aan hun hoofd. ‘We moesten eerst nadenken over hoe we de diensten gingen invullen. Het Focustraject was even geen prioriteit.’ Tot de crisis langer duurde. ‘Op een gegeven moment dachten we: wat als dit blijft? Die kerkdiensten zullen ooit wel terugkomen, maar wie zegt dat je dan weer teruggaat naar de oude vorm? Wat corona ook gaat betekenen, investeren in kringen is sowieso waardevol. Juist nu mensen elkaar niet in de kerkdienst zien, is het zoeken naar manieren om hen met elkaar te verbinden.’ En zo kwam Focus weer in beeld, en werd de crisis juist een argument om nu voor dit traject te kiezen.
De gemeente reageert voornamelijk positief. De gemeente-avond was goed bezocht, en mensen doen ook mee met blok 0. Dennis: ’Er zijn ook mensen die denken: waarom nu? Is dit verstandig? Maar als kerkenraad zeggen we: juist nu. En dat begrijpen mensen ook. Eigenlijk past het Focustraject best goed bij deze tijd, als een tijd van bezinning en geloofsgesprek. We richten ons eerst naar binnen, stellen in de gemeente en in ons persoonlijke leven nieuwe prioriteiten. En vervolgens kijken we waar dat toe leidt. Ik heb niet de verwachting dat het uitloopt op allerlei nieuwe activiteiten naar buiten toe. Het is meer van deze tijd om je geloof te delen op de plek waar je gesteld bent.’