Aan al het goede komt een eind, dus ook aan het Focustraject in wijkgemeente ‘De Acker’ in Pijnacker. Met goede moed begonnen zij in januari 2019 met Focus, in de hoop dat het hen zou helpen om een gemeente te worden die meer naar buiten is gericht. Inmiddels zijn we ruim twee jaar verder, en komt in Pijnacker het einde van het traject in zicht. Met Albert van der Spek, voorzitter van het Focusteam, maken we de balans op.
Het Focustraject kwam in Pijnacker niet uit de lucht vallen. Al een tijdje was de kerkenraad bezig met een bezinningsproces, vanuit missionair verlangen. In het beleidsplan werd opgeschreven dat men het verlangen had om meer missionair bezig te zijn in denken, voelen en handelen. Op eigen kracht werd naar wegen gezocht. De predikant volgde de missionaire specialisatie in zijn nascholingstraject, er kwam een missionaire ouderling en door middel van activiteiten, toerusting en prediking kwam er voorzichtig wat beweging op gang. ‘Toch hadden we een nieuwe stap nodig. Vanuit de vraag wat ons verder ging helpen in die weg, kwamen we uit bij het Focustraject.’
De Ackergemeente onderschreef die keuze. ‘We kunnen goed leven met en uit gebed, maar het gesprek over geloof binnen en buiten de gemeente was moeilijker,’ vertelt Albert. ‘Er is veel verlegenheid rondom het actief delen met je geloof. Mensen wilden wel proberen om daar beweging in te brengen. Onze gemeenteleden zijn heel trouw, en waren bereid om met het materiaal aan de gang te gaan. Tegelijk moesten ze ook wel wennen, met name aan het delen van je eigen geloofservaringen. We zien daar groei in gedurende het traject: het geloofsgesprek is echt meer op gang gekomen.’
Het Focustraject heeft niet alleen binnen de gemeente groei gebracht. ‘Op een gegeven moment zijn we ook wat momenten gaan creëren om meer naar buiten te gaan. Een gezamenlijke maaltijd waar je mensen bij uit kon nodigen, de kerkproeverij… Niet alleen luisteren, maar ook doen! Daarin zijn we heel erg verrast. Sommige gemeenteleden brachten contacten mee waarvan je niet wist dat ze er liepen. Nieuwe Nederlandse gezinnen bijvoorbeeld, zijn op die manier onder de aandacht gekomen van de diaconie. Dat was een vorm van zorg die men heel vanzelfsprekend vond. Natuurlijk is dat onze plicht, zeiden ze dan! Mooi, als die beweging vanzelf op gang komt.’
Er zijn ook dingen die Albert achteraf graag anders had gezien. ‘De participatie vanuit de gemeente moest wel echt op gang komen. De initiatieven kwamen met name vanuit het Focusteam en de kerkenraad. Het is moeilijk om niet te blijven hangen in het voorzien van activiteiten, maar ook te leunen op gemeenteleden die initiatief nemen. Dat is namelijk heel verrijkend voor het gemeente-zijn. Een ander aandachtspunt blijft voor ons de slag richting jongeren en jonge gezinnen. Daar gebeurt best wat mee, maar vanuit het Focustraject hebben we ons niet echt op hen gericht.’
‘Iets wat ons erg geholpen heeft, is de invulling van de Focusdiensten. Daarin werd echt een slag gemaakt naar de gemeente. We hebben leden daarbij betrokken, zochten naar materiaal dat we konden meegeven na de dienst. Ook hebben we veel gebeden voor bepaalde beroepsgroepen en gemeenteleden uitgenodigd om deel te nemen aan dat gebed. Die participatie in de eredienst is een mooie invulling: het zorgt voor meer betrokkenheid en verbinding. En verder heeft de podcast van Eerst Dit ons veel gebracht. Verschillende mensen uit de kerk begonnen opeens te vertellen dat ze daar veel aan hadden. Toen zijn we het gemeentebreed onder de aandacht gaan brengen. Soms sloot het naadloos aan bij de Focusthema’s die we in die tijd bespraken.’
Inmiddels wordt er ook in Pijnacker gewerkt aan een vervolg op Focus. Nu het traject ten einde loopt en het materiaal ‘op’ raakt, is het de vraag hoe je niet terugvalt op oude gewoonten. ‘We staan als gemeente nu echt in de steigers. Het gebouw wordt opgeknapt momenteel, maar de gemeente is ook onder constructie. Hoe blijven we elkaar helpen om deze nieuwe weg te gaan? En wat is daarvoor nodig? We hebben twee jaar trouw een ideaal gevolgd, maar nu moet het gaan landen in de cultuur van onze gemeente.’
‘Toen we aan het traject begonnen stelde een kerkenraadslid de vraag: Wanneer weten we dat het geslaagd is? Ik denk niet dat het geslaagd is. Het houdt namelijk niet op. Het doel van Focus is bereikt omdat je ermee verder wilt. We zijn vanbinnen geraakt, en nu moeten we kijken hoe we verder reizen. Ondanks de ups en downs van het Focustraject en de coronacrisis is het verlangen gebleven. Nu moeten we het gewoon gaan doen.’