‘Ik hoop dat deze mensen liefde ervaren’, zegt boer Evert de Kluyver van de Alblashoeve. Tientallen gezinnen die anders niet op vakantie zouden gaan, konden deze zomer een week genieten zonder (geld)zorgen. De pop-upcamping, een nieuw initiatief van Dabar, werd bij wijze van proef op twee locaties in de praktijk gebracht, in Oud-Alblas en Overberg. Het experiment is nu al een begrip.
Medio juli 2022, Nederland heeft zojuist een paar tropische dagen achter de rug en het is nog steeds perfect weer om te kamperen. We zijn halverwege de eerste van vier pop-upweken bij de boerderij van Evert de Kluyver in Oud-Alblas. In de stal veegt Linda het stro aan, zij is een van de cliënten die gebruik maken van de Alblashoeve als zorgboerderij. Evert zelf is overal en nergens, want het werk gaat natuurlijk wel door.
In de enorme schuur, met onder meer een kalfje in een hok, staan de spullen klaar voor het kinderprogramma, dat later deze ochtend zal draaien. Een moeder gaat met haar kinderen per fiets de omgeving verkennen. Genoeg te zien in het weidse polderlandschap. Plus: even doortrappen en je staat oog in oog met de molens bij Kinderdijk.
Improviseren
Het Dabarteam is net klaar met de dagopening. De campinggasten zitten te ontbijten in een gemeenschappelijke tent. Ze zijn ‘aangereikt’ door voedselbanken, maatschappelijke organisaties, pioniersplekken en diaconieën – die kunnen wel aardig inschatten welke gezinnen voor een gratis vakantie in aanmerking komen. Gratis houdt in dit geval in: er is niet alleen een tent of caravan beschikbaar, ook het eten en drinken kost niets. ‘Op het laatste waren er nog wat verschuivingen met de gasten’, vertelt contactpersoon Coralinde. ‘Een gezin had zich teruggetrokken. Uit het busje dat een ander gezin kwam brengen, stapte tot onze verrassing nóg een familie – die dus niet op de lijst stond.’ Improviseren hoort bij het Dabarwerk, en bij een pop-upcamping geldt dat zo mogelijk nog meer. Met wat flexibiliteit kom je een heel eind. ‘We regelen wel een slaapplaats.’
Van de acht gezinnen zijn er vier afkomstig uit één en dezelfde kerkelijke gemeente. Oei, als dat maar niet tot kliekvorming leidt, dacht het Dabarteam nog even. Die angst bleek ongegrond. De groep is divers van samenstelling. Er zijn moeders met kinderen, een paar mannen. Een oma – die zich serieus kwijt van haar taak als opvoeder, ook voor andere dan haar eigen kleinkinderen. Ze ziet er nauwlettend op toe dat iedereen zijn of haar bord netjes leegeet.
Doorfluistertje
Verschillende nationaliteiten zijn vertegenwoordigd. Sommige gasten spreken nog weinig Nederlands maar dat is geen belemmering voor gezelligheid en al helemaal niet voor gezamenlijk eten. Het geeft zelfs de nodige hilariteit. Campingpastor Willemieke: ‘We deden een keer ‘doorfluistertje’ met volwassenen. Ieder in zijn of haar eigen taal.’ Lachend: ‘Kun je je er iets bij voorstellen?’
Coralinde tovert een stapeltje kortingsbonnen uit een lokale krant uit haar tas. Daarmee krijgen ze voor een schappelijk bedrag toegang tot een attractie in de buurt. Snel heeft ze nog wat mensen uit haar netwerk gevraagd of ze de krant wilden bewaren. ‘Sommigen moesten hem uit de doos met oud papier vissen, dat zou net die dag worden opgehaald.’
Ze bedenkt dat ze nog wat kinderkleren heeft, die uitermate geschikt zouden zijn voor een gezinnetje hier op de camping. Toch aarzelt ze – je wilt je niet als weldoener profileren. Maar dat risico kan ook worden ingeperkt: ze bedenkt dat ze de kleren aan het eind van de week kan neerleggen voor wie er wat aan heeft. En de gever kan dan onbekend blijven.
Willemieke, campingpastor: ‘Je moet oppassen voor stigmatisering. Afgelopen zondag gingen een paar campinggasten met ons mee naar de kerk. We vonden het heel fijn dat er gebeden werd voor de pop-upcamping, dat geeft de betrokkenheid aan. Maar toen de doelgroep omschreven werd als ‘mensen aan de rand van de samenleving’ hoopten we even dat de bezoekers in kwestie dat niet hadden verstaan…’
Zwemluiers
Willemieke heeft veel Dabar-ervaring, evenals teamleider Wim. Beiden vinden ze deze nieuwe vorm van campingwerk ‘intensief’. Willemieke doet bijvoorbeeld veel meer dan alleen pastoraat. ‘Er moet een pleister worden geplakt. Heeft iedereen een chippie? Oei, een vouwwagen staat op instorten. Elk huilend kind doet een appel op je.’
Ze maken mooie dingen mee. ‘Elke ochtend houden we een Bijbelstudie. Een van de gasten kwam een keer vragen of ze mocht meedoen. Prachtig natuurlijk. Nu is de Bijbelstudie het enige moment dat we als team bij elkaar zijn. Dus we hebben gezegd dat dat niet handig was. Maar het was wel aanleiding om later in de week een moment te plannen om met degenen die dat willen een stuk uit de Bijbel te lezen en erover door te praten.’
Een belangrijk verschil met het ‘normale’ Dabarwerk: ‘Hier ben je als het ware één groep.’ Als dabarist of als lid van de commissie moet je ook, meer dan anders, alle mogelijke praktische zaken oplossen. ‘Toen we besloten dat we gingen zwemmen, kwam ineens de vraag: “O, maar hebben jullie wel zwemluiers?” Die moesten we dus snel even regelen.’
Engelengeduld
Evert de Kluyver (die zelf in een grijs verleden ook Dabar heeft gedaan) bestiert sinds ruim twintig jaar deze biologische boerderij, een familiebedrijf. Om een idee te krijgen van de omvang: 25 hectare, 60 melkkoeien. ‘Ik melk de helft van het jaar buiten, de koeien staan 24/7 in de wei.’ Hij somt op wat de drie kernpunten zijn van biologisch boeren: ‘Geen kunstmest, geen – of zo weinig mogelijk – antibiotica, geen bestrijdingsmiddelen. Als ik distels zie op het land, haal ik die er handmatig uit.’
De Alblashoeve is ook zorgboerderij, maar wel een kleinschalige: 2 of 3 cliënten. ‘Ik wil geen zorginstelling zijn.’ Linda is hier vandaag de enige – de andere twee zijn met vakantie. Het is duidelijk te merken dat Evert met haar kan lezen en schrijven. Met engelengeduld legt hij voor de vijfde keer in een half uur rustig uit dat ze haar pasgeboren nichtje mag bewonderen, maar dat ze eerst een telefonische afspraak moet maken. Wat ze het liefste doet? Voeren. Aaien. Soms wil ze weten of er een baby in de buik van de koe zit. Voel maar, zegt boer Evert dan. Ja hoor, ik voel het! Ze doet wel eens boodschappen in de dierenwinkel op de hoek, dan krijgt ze voor de zekerheid een veiligheidshesje aan. Fietsen mag, maar niet alleen.
Het concept pop-upcamping is een kolfje naar zijn hand. Vooral aan de kinderen merkt hij dat ze zich op hun gemak voelen. ‘Ze dollen, komen spontaan bij je op schoot.’
Wat hij van de pop-upcamping verwacht, hoopt? Evert denkt even na. ‘Dat ze merken dat er mensen zijn die om hen geven. Ik hoop dat ze liefde ervaren en gemeenschap.’
‘Ik lig nergens wakker van’
Hij houdt een beetje bij of het allemaal reilt en zeilt. Een keer verzorgde hij de avondsluiting. ‘Een moeder vertelde over een wonder dat ze had meegemaakt – de genezing van een ziek kind. Dat raakt mij zo dat ik besloot mijn verhaal aan te passen. In plaats van dat wat ik voorbereid had ben ik op dat wonder doorgegaan en nodigde ze uit, op te schrijven waar ze mee zaten. Wat is je wens, je vraag, je probleem?’
Aan de buitenkant van de stal hangt een spandoek: De Boer Verdient Respect. ‘Gekregen van een zorgcliënt.’ Zelf is De Kluyver niet van het demonstreren. ‘Als bioboer nemen we ook een iets andere positie in.’ Maar ook voor hem, zonder opvolger, is er onzekerheid. ‘Wat gaat de regering doen met de bioboeren?’ Het ligt niet in zijn aard om zich kwaad te maken op ‘Den Haag’, zoals veel van zijn collega’s. ‘Ik lig nergens wakker van. Elke avond breng ik alles in gebed bij God. En ik begin de nieuwe dag met een half uur met God. En als Hij zegt: “Evert, kom” – nou, dan is er vast iemand anders die de koeien zal melken.’
Bekijk hier de fotogalerij van Dabarzomer 2022.
Tekst: Anneke Verhoeven
Foto’s: Wouter Muskee