Hoe ga je verder als je als pioniersplek bent uitgegroeid tot een geloofsgemeenschap? Op welke manier behoud je je missionaire DNA? Daarover ging het op de startbijeenkomst van het netwerk jonge gemeenten van IZB-Impact, op zaterdag 25 november in de Emmaüskerk in Amersfoort.
‘Ik denk dat de lessen die nu geleerd worden in pioniersplekken, wezenlijk zijn voor de vorm die de toekomstige kerken in Nederland krijgen’, zegt Henk Boerman, hoofd IZB-Impact. Van de voormalige pioniersplekken waar de IZB bij betrokken is, zijn er 11 aangesloten bij het netwerk jonge gemeenten. Zij onderzochten – onder meer door het uitwisselen van tips en vragen – op welke manier ze hun missionaire elan kunnen behouden nu zij zijn uitgegroeid tot een geloofsgemeenschap.
Tot geloof komen
‘Wat zijn we precies? Hoe nu verder? Dat zijn vragen die spelen in deze jonge gemeenten’, zegt Boerman. Tegelijkertijd hebben deze pioniersplekken ook kennis in huis die voor klassieke kerken van belang is. ‘Het is bijvoorbeeld belangrijk om te weten hoe mensen tot geloof komen.’ Hij onderscheidt vier kenmerken. ‘Het gaat bij de meeste mensen geleidelijk – dus er is tijd nodig. Het gebeurt in een gemeenschap, waarin mensen het geloof proeven en meemaken. Daarbij is er een zekere diversiteit: het tot geloof komen is veelal nauw verbonden aan hun biografie en hun leefwereld. En het gaat om een proces waarin ze God ervaren als een kracht die ingrijpt in hun leven.’
Het liefst zou hij zien dat ook traditionele kerken de kennis hiervan verdisconteren in de manier waarop ze kerkzijn. ‘Het gaat erom dat er de tijd en de ruimte is om God te vinden. Dat vraagt wat van je kerkmodel.’
Koorddansen
Op de netwerkdag voor jonge gemeenten was het goed te merken dat het voor alle deelnemers belangrijk is om te blijven pionieren. Dat is volgens hem een kwestie van ‘koorddansen’, want er komt een verantwoordelijkheid bij voor de gemeenschap die al is ontstaan. ‘Je moet ook de essenties van kerk-zijn bieden’, hield Boerman zijn gehoor voor. ‘Je hoeft niet te controleren of je al die functies van kerk-zijn wel invult, maar het gaat erom dat je je eraan committeert.’
In zijn presentatie sloot hij aan bij de eerste christelijke gemeente zoals die in Handelingen 2 wordt getypeerd. De Vroege Kerk kent een aantal grondwoorden voor de kerk, die in onze tijd op een eigen manier ingevuld kunnen worden, zegt Boerman. Denk aan vorming (didachè), aanbidding en geloof (leitourgia), omzien naar elkaar (koinonia), verkondiging (kerugma) en liefde en zorg voor de ander (diakonia).
Volgens Boerman is het van belang dat het missionaire DNA van pioniersplekken verankerd wordt, zodat de kerk van de toekomst beter toegankelijk is voor nieuwkomers. ‘Deze jonge gemeenten moeten hun missionaire DNA expliciet maken, zodat het ook duidelijk is voor nieuwe teamleden die de start niet hebben meegemaakt. Daar moet je het met elkaar over hebben.’
