Wat zijn trends in onze cultuur en hoe duiden we die? Hoe resoneren trends als je ze beluistert vanuit het christelijk geloof? Kees van Ekris sprak op 13 januari de missionaire trendrede 2024 uit, met als titel Be real. Trends in een tijd van contradictie. In mei start een podcastserie waarin de trends besproken worden met onder meer Beatrice de Graaf en Paul Schenderling.
‘De kerk heeft een lange traditie van bewaren wat kostbaar is en tegelijkertijd van contact maken met nieuwe tijden, nieuwe werelden, nieuwe mensen’, aldus Kees van Ekris in zijn missionaire trendrede, die hij uitsprak in Utrecht tijdens de conferentie Meedoen in Gods missie. In die traditie wil hij staan met een beschouwing over trends. In zijn rede reflecteerde hij ook op de rol van kerken en christenen in de toekomst. Wat valt er te leren? Welke actie of alertheid vragen deze trends?
Onderdak
In zijn rede richtte hij zich met name op de thema’s lichaam, onderdak, geestkracht, radicaliteit en het genereren van ideeën. Een van die trends is het verlangen naar onderdak. ‘De meest urgente taak van de kerk is troost, echtheid en verbondenheid bieden’, meent van Ekris. ‘Ik gebruik het woord onderdak omdat ik het concreet bedoel: de kerk als plek om te schuilen, om thuis te zijn, iemand die tijd voor je neemt en luistert, en bidden kan, en een bepaalde vrijmoedigheid heeft om voor je ziel te zorgen.’
Lichamelijkheid
Lichamelijkheid is ook een prominent thema in onze cultuur. ‘Alle kwalen van de tijd zijn terug te lezen in ons lichaam. Burn-out, een te grote druk op de geest en het lichaam waardoor je niet meer kunt functioneren, is een zeer aanwezig fenomeen.’ Het lichaam is lang ontkend en krijgt nu meer aandacht. Het thema staat niet alleen voor fysieke lichamelijkheid, maar ook voor gevoel, voor individualiteit, expressie en integriteit.
Geestkracht
Manifesteren. Dat is een woord dat steeds meer oppopt en door tal van influencers wordt gepromoot, van dieet tot financieel advies. ‘Het gaat over het werkelijk worden van je gedachten en van je dromen, van je plannen en van je hoop. Het gaat om manieren om dat te realiseren, te manifesteren.’
Waar worden de dingen echt, tastbaar en ervaarbaar? Waar vind ik onderdak voor mijn ziel? Volgens Van Ekris is dat een belangrijke achterliggende vraag. ‘Ik heb sterk het idee dat tijdgenoten een bepaalde atmosferische sensitiviteit hebben, dat ze vatbaar zijn voor plekken waar oprechtheid is, openheid en liefde. Is dat niet een boeiende zelfreflectie voor kerken en gemeenschappen: welke atmosferische kracht is ervaarbaar in onze gemeenschap?’
Actie en reflectie
De thema’s van lichamelijkheid, echtheid en verbondenheid/onderdak worden expliciet in de trend van de actie, meent Van Ekris. ‘Actie is een opmerkelijk fris woord dat onder mensen rondzoemt’.
Actie en reflectie hebben elkaar nodig. Daarom pleit Van Ekris er ook voor om in lokale kerken meer tijd te nemen voor reflectie op de vraag waartoe ze op aarde zijn. ‘Waarom bereiken wij tijdgenoten wel of niet? Wat is de kracht in onze gemeenschap en wat niet? Wat betekent verbond, gebod, zonde en hoop in onze concrete, lokale context? Dat zijn mooie trage vragen om met elkaar door te nemen.’
Podcast
Binnenkort komt bij de IZB elke twee weken een podcastaflevering online over één van de trends uit de trendrede. Kees van Ekris en Rosa Douma (presentatrice Eerst dit-serie ‘Dit dus’) spreken met deskundige gasten zoals Paul Schenderling en Beatrice de Graaf over de thema’s lichaam, onderdak, geestkracht, radicaliteit en het genereren van ideeën.
Bestellen en downloaden
De missionaire trendrede is een tweejaarlijks initiatief van De Verre Naasten en Kerkpunt, dat dit jaar in samenwerking met de IZB wordt gehouden. Eerdere missionaire trendredes werden gehouden door René van Loon en Tim Vreugdenhil.
De missionaire trendrede 2024 is hier te downloaden. Een document met verdiepingsvragen bij de trendrede 2024 is hier te vinden. De trendrede is ook als brochure aan te vragen via areopagus@izb.nl. De podcast is te vinden op Trendrede 2024 - IZB.