Henrik Wienen is de bedenker van Donkey Mobile, de app die door steeds meer kerken wordt gebruikt. Hij wil kerken ondersteunen met goede digitale technologie. ‘Laten we het belangrijkste communicatiemiddel van deze tijd, de smartphone, niet overlaten aan de Instagrams, de Facebooks en de shopping apps.’
Afgelopen zomer was ondernemer Henrik Wienen (36) ruim twee maanden in Duitsland. Niet om vakantie te vieren, maar om te onderzoeken of de kerk-app Donkey Mobile ook daar voet aan de grond kan krijgen. Zijn vrouw en kinderen reisden met hem mee. Inmiddels zijn ze weer thuis in Utrecht, waar het gezin is aangesloten bij de Jacobikerk.
Dat is ook de plek waar Henrik een aantal jaar geleden het idee voor zijn kerk-app krijgt. Hij is dan werkzaam in de ICT. ‘Ik kwam bij heel veel kledingmerken die ik voortdurend vertelde dat ze moesten investeren in de kwaliteit van mobiele apps. Tegelijkertijd zat ik op zondag in de kerk waar die goede communicatiemiddelen helemaal níet voorhanden waren. Terwijl de boodschap van de kerk levensreddend is. Daar wilde ik iets aan doen.’ Hij richt Donkey Mobile op, de onderneming waar hij tegenwoordig bijna dag en nacht mee bezig is.
Brede christelijke traditie
Henrik groeit op in Ridderkerk. Op zijn dertiende verhuist hij naar Katwijk waar zijn vader burgemeester wordt. Het geloof heeft thuis een belangrijke plaats. ‘Mijn vader kwam uit een Hervormd gezin, mijn moeders familie uit de Gereformeerde Gemeenten. Zelf waren we lid van een confessionele gemeente. Daardoor stonden we een beetje buiten de reformatorische traditie. We waren veel met het geloof bezig en gingen twee keer per zondag naar de kerk, maar er was thuis veel ruimte voor debat en discussie.’ Hij wordt met veel liefde voor de brede christelijke traditie grootgebracht. ‘In mijn tienertijd namen mijn vader en oom mij bijvoorbeeld mee naar de Katholieke Wereldjongerendagen. Indrukwekkend, een miljoen jongeren uit alle landen die allemaal geloofden!’
Voor Henrik is het geloof altijd een vanzelfsprekendheid geweest, vertelt hij. ‘Ik heb mijn hele leven een plek gehad in de kerk. Ik heb daar iets gevonden wat ik op andere plekken niet zag. Ik herinner me dat ik zestien was en dat psalm 111 gezongen werd: “Van alle wijsheid het begin is: vrees de Heer met ziel en zin.” Dat waren teksten die indruk op mij maakten en met me meegingen.’
Het geloof is ook de drijfveer voor zijn werk bij Donkey Mobile. ‘Ik vind het zó belangrijk wat we aan geloof en kerk in deze samenleving hebben. Laten we het belangrijkste communicatiemiddel van deze tijd, de smartphone, daarom niet overlaten aan de Instagrams, de Facebooks en de shopping apps, maar zorgen dat we ook als kerk op dat communicatiemiddel aanwezig zijn en onze boodschap verkondigen.’
En dat lukt steeds beter. Inmiddels maken bijna 500 kerken van zijn kerk-app gebruik. Henrik heeft investeerders die in zijn missie geloven, een team van experts in de mobiele technologie én plannen om uit te breiden naar het buitenland. De bevlogen ondernemer ervaart het allemaal als zegen, niet als succesverhaal. ‘Ik was gewoon een mislukte student die een commerciële carrière had opgebouwd. Ik studeerde niet veel, bij sommige vakken kwam ik gewoon niet opdagen. In die tijd was ik best onvolwassen.’ Naast zijn studie gaat hij vanaf het begin werken, eerst bij een callcenter, daarna bij een platform voor videorecruitment. Daar is hij wél heel gedisciplineerd in en hij leert er veel van: ‘Eigenlijk ben ik in de professionele praktijk gevormd.’
Baan opgezegd
Met nog een half jaar scriptie voor de boeg besluit hij zijn studie af te breken en aan de slag te gaan bij een start-up die kledingmerken voorziet van mobiele shopping apps. Daar wordt hij meegenomen op de golf van de digitale revolutie. Tot aan Fifth Avenue in New York komt hij bij kledingmerken over de vloer. ‘In die periode raakte ik ervan overtuigd dat de kwaliteit die ik voor mijn werk verkocht, ook in de kerk aanwezig moest zijn.’
Op een softwareconferentie in Parijs valt het kwartje: ‘Ik realiseerde me dat de behoeftes die wij in de Jacobikerk hadden, qua communicatie en digitale ondersteuning, niet uniek waren. Dat ook kerken in Kampen, Alphen aan den Rijn en Numansdorp die behoeftes hebben. Ik dacht: als ik nu in één keer een hele goede oplossing bedenk, dan kan ik die op allerlei plekken aanbieden.’
Hij maakt een bedrijfsplan en komt tot de conclusie dat hij er helemaal voor wil gaan. ‘Toen heb ik mijn baan opgezegd.’ Iedere stap brengt nieuwe uitdagingen met zich mee, maar in september 2020 – midden in coronatijd – nemen de eerste kerken hun app van Donkey Mobile in gebruik.
Iedere stap brengt nieuwe uitdagingen met zich mee. Zoals het vinden van vakmensen om zijn app te ontwikkelen. ‘Ook daar ben ik in gezegend. Ik heb een enorm goed team dat Donkey Mobile vanaf de eerste dag samen met mij heeft opgebouwd.’ In september 2020, midden in coronatijd, nemen de eerste kerken hun app van Donkey Mobile in gebruik. ‘De coronatijd is voor ons ontzettend druk geweest, omdat veel kerken ineens bij het belang van digitale communicatie werden stilgezet.’
Dienstbaar
De app is volstrekt dienstbaaraan het doel van de kerk, benadrukt Henrik. Hij heeft als symbool dan ook bewust voor de dienstbare ezel – donkey – gekozen. ‘De kerk is in essentie een gemeenschap van mensen die samen achter Jezus aan willen. Dat ondersteunen wij met goede technologie.’ De app maakt het gemeenteleden makkelijk om met elkaar te communiceren, betrokkenheid te tonen en inspiratie op te doen. Er zijn ook allerlei praktische functies zoals een agenda, gemeentegids en geef-gedeelte. Kerken die de app gebruiken, geven aan dat deze het gemeenteleven verrijkt. Precies wat Henrik voor ogen heeft. ‘Technologie moet kwaliteit leveren, zodat de dingen die je altijd al deed, makkelijker en beter gaan.’
Hij gebruikt vaak het voorbeeld van een hardloop-app. ‘Als het regent, moet je nog steeds zelf naar buiten. Dat doet die app niet voor je. Maar als je gaat hardlopen, merk je hoe super het is dat hij je progressie bijhoudt en je een trainingsschema kunt downloaden.’ Zo is het ook met de kerk-app. ‘Collecteren bijvoorbeeld was altijd al belangrijk in de kerk. Tegenwoordig gaat betalen steeds vaker digitaal. Donkey Mobile zorgt ervoor dat de kerk niet achterblijft, maar ook een kwalitatief hoogstaande oplossing heeft.’
Om zich te blijven meten met andere apps die om onze aandacht strijden, moet de kerk-app wel meegaan met de nieuwste ontwikkelingen. Henrik noemt het een attention war, een oorlog om onze aandacht. ‘Je hebt zogenaamde dark patterns, methodes die erop gericht zijn mensen zo lang mogelijk vast te houden. Apps als TikTok zijn echt verschrikkelijk. Blijf er zo ver mogelijk bij vandaan, zou ik bijna zeggen. Je wordt erin gezogen en daar is over nagedacht.’ Hij vindt juist daarom dat de kerk ook op de smartphone aanwezig moet zijn. ‘We moeten zorgen dat de goede boodschap van de kerk ook bij mensen onder de aandacht komt en die aandacht niet door anderen laten stelen.
‘Ik ben een groot fan van de Deense predikant Kaj Munk. Begin dit jaar las ik zijn uitleg van Lukas 16.’ Henrik doelt op de gelijkenis van de onrechtvaardige rentmeester die ontslagen wordt omdat hij geen goed werk levert. Hij roept vervolgens alle mensen bij zich die nog een schuld bij zijn baas hebben – en schrijft een deel van die schuld weg. Dat doet hij om zich ervan te verzekeren dat ze na zijn ontslag voor hem zullen zorgen.
‘Zijn baas prijst hem om die vindingrijkheid’, zegt Henrik, ‘en ook Jezus zegt: “Maak vrienden met behulp van de valse mammon.” Dat is natuurlijk een geschiedenis waarvan je denkt: waarom staat die in de Bijbel? De uitleg van Kaj Munk vind ik fantastisch. Hij wijst op de slimme, geraffineerde, om niet te zeggen slinkse methodes die mensen gebruiken om geld te verdienen. Hij zegt: zij streven een doel na dat vergaat. En jullie zeggen dat jullie een eeuwig doel nastreven? Waarom bieden jullie dan niet méér slimmigheid, méér inventiviteit?’
Dat raakt hem, zegt Henrik. ‘Want veel apps en sociale media blijven ook steeds vernieuwen en verbeteren met als enige doel om geld te verdienen.’ Resoluut: ‘Wij hebben daar onze slimmigheid en inventiviteit tegenover te stellen. We moeten zorgen dat de goede boodschap van de kerk ook bij mensen onder de aandacht komt en die aandacht niet door anderen laten stelen.’
Kracht ten goede
De smartphone heeft dus een keerzijde. Daar is Henrik zich van bewust. Hij vindt het daarom ‘ontzettend goed’ dat in christelijke media kritische artikelen verschijnen. ‘En tegelijkertijd zeg ik: de tandpasta is uit de tube. De smartphone gaat niet verdwijnen.’ Hij zou het dan ook heel jammer vinden als het bij kritiek blijft.
Om dat uit te leggen, trekt hij de parallel met de boekdrukkunst. ‘Wat was het verschil tussen Johannes Hus en Maarten Luther? Hus had 100 jaar vóór Luther al kritische ideeën over de katholieke kerk. Maar waardoor kreeg de Reformatie tractie in 1515? Dat was omdat Luther oog had voor het communicatiemiddel van die tijd: de drukpers. Hij hing zijn ideeën niet alleen aan de deur in een onbeduidend plaatsje, maar liet ook pamfletten drukken en over de wereld verspreiden. Dat heeft nog steeds invloed op de kerken waarin wij vandaag zitten.’
En reken maar, zegt hij, dat er ook pamfletten gedrukt zijn met verschrikkelijke boodschappen. ‘Nog steeds worden er boeken gedrukt waarvan ik zeg: liever niet. Maar die technologie kunnen we niet meer wegdenken. Zo is het ook met digitale technologie. We moeten erover nadenken hoe we die gaan inzetten. Hoe zorgen we ervoor dat het een kracht ten goede wordt?’
Dat is een van de redenen dat Henrik nu probeert het aantal gebruikers van de kerk-app te laten groeien. ‘We moeten dóór, omdat de attention war zich ook alleen maar verder uitbreidt. De kerk moet daarop reageren en het antwoord moet beter zijn dan de analyse ‘dit is slecht’. Waarom zouden we dat hele communicatiemiddel aan de duivel overlaten?’ Daarom was hij in Duitsland. ‘Ik ben heel enthousiast over wat we gemaakt hebben. Maar voor mij is dit pas het begin. Er zijn allerlei ontwikkelingen die ik graag zou doorvoeren in de app, maar dat is gewoon ontzettend duur. Het is mijn overtuiging dat wij méér kerken nodig hebben om ons product de kwaliteit te geven die nodig is. En dan is het de schoonheid van zowel de kerk als de technologie dat ze niet gebonden is aan landsgrenzen.’
Om de app aan de man te brengen, heeft Henrik inmiddels een groot aantal kerken bezocht. Enthousiast vertelt hij over zijn ervaringen. ‘Ik heb het op zoveel plekken in Nederland gezien en in Duitsland zag ik precies hetzelfde: dat de kerk nog leeft en dat er zoveel mensen zijn die, gedreven door het evangelie, hun schouders eronder zetten. Bij alles wat we aan negativiteit en secularisatie kunnen melden, moeten we niet uitvlakken hoe groots dat is. Ik zie nog zo ontzettend veel werk van de Geest in die kerken.’
Vertrouwen
Donkey Mobile bouwde voor de IZB ook een app, IZB-Connect. ‘De IZB sprak al in een heel vroeg stadium, toen wij nog een klein ezeltje waren, haar vertrouwen in ons uit.’ Inmiddels wordt er op verschillende manieren samengewerkt. Zo biedt de IZB in de kerk-app allerlei leesplannen aan. Een ander voorbeeld is ‘Uw Koninkrijk kome’, het IZB-initiatief om tussen Hemelvaart en Pinksteren te bidden voor vijf mensen in je omgeving. Daar deden dit jaar meer dan 10.000 kerk-appgebruikers aan mee. ‘We vullen elkaar aan en herkennen elkaar in de missie,’ zegt Henrik. ‘Ik denk dat het voor de kerk heel belangrijk is om uit volle borst het evangelie te verkondigen.’
Donkey Mobile
Belangstelling voor de kerk-app van Donkey Mobile? Elke eerste maandag van de maand is er een gratis online demo-avond. Zie www.donkeymobile.app.
IZB-Connect
De app IZB-Connect kunt u gratis downloaden op uw smartphone of tablet.
Tekst: Leontien Laterveer. Foto’s: Wouter Muskee