Programma van Undefended Preaching – Regio Groningen/Friesland

Wat zou er te geloven en te preken zijn als je niet zelf van God had vernomen en telkens opnieuw zou horen? Aan de hand van vijf existentiële grondnoties over de realiteit van Gods spreken ontdekken we hoe krachtig en kwetsbaar ons geloven is.

• Je verkent in deeloefeningen de realiteitszin
• Je ontdekt hoe je vanuit een cultuur van vrijgevigheid werkelijk vrij bent om te delen en te dienen

Als predikant ben je zelf het instrument, de intermediair tussen God en mens. Wie ben je als mens, als prediker? Waar loop je tegenaan of wat geeft je energie?

Inzicht in wie jezelf bent, geeft je informatie over hoe je functioneert en hoe je de woorden van de bijbel hoort, begrijpt en verwerkt.

In deze eerste bijeenkomst een workshop Leiderschapsego’s vanuit Undefended Leadership, waarin we stil staan bij de vorming van jou als persoon en het vergroten van je vrijheid.

• Je wordt je bewust van je vorming als persoon en kunt de invloed daarvan op de prediking benoemen
• Je krijgt zicht op wie jij zelf bent als voorganger, waardoor je roeping verder tot bloei komt.

Je hebt ontdekt hoe je ego gevormd is, wat je ervaring met vertrouwen is en wat je op de voorgrond en wat op de achtergrond laat zien of inzet. In relaties met anderen/de Ander en door je bron van erkenning te vinden – bij de Bron te leven – hoef je niet verdedigend, maar mag je in vrijheid dienen.

Met deze inzichten gaan we een bijbelgedeelte lezen.

Wat staat er, wat hoor ik, wat haakt er, wat raakt aan mijn eigen leven, wat doet dit met me?

Wat gebeurt er als je nieuwsgierig en open bent?

• Je oefent in woorden te ontvangen zonder gelijk alle theologische kennis in te zetten
• Je oefent in het onder woorden brengen van je eigen verstaan en delen met elkaar

Paulus wil een voorbeeld zijn voor de gemeente. Zo schrijft hij: Wat u ook geleerd en ontvangen en gehoord en in mij gezien hebt, doe dat (Fill. 4 vs 9).

Wat verkondig jij met je leven? Hoe maak je de navolging van Christus zichtbaar, in al je kwetsbaarheid!? We laten ons daarbij leiden door wat Rudolf Bohren hierover schrijft in Predigtlehre over de prediker als voorbeeld. Waar je de gezindheid van Christus leert leven, hoef je steeds minder jezelf te verdedigen.

• Je leert ontwapenen: als mens met alle sores - gezin, relaties, karakter, geloof, tradities, tijdsgeest, twijfels etc.- aan het licht komen
• Je ontdekt dat undefended geen herprogrammering is door middel van skills, maar door je verbondenheid met de a/Ander, een veilige relatie

Vanuit een kunstwerk kan er een onverwachte, ontregelende vraag op je afkomen. De schilder heeft de tijd genomen om een detail neer te zetten.

Zie jij nog wat je leest? Kun je verbeelden.

Als prediker ben je de brug, de verbinder, de intermediair tussen God en mensen. Je begeeft je op twee oevers, hoe krijg je de boodschap van de ene kant naar de andere. Mensen vragen: wat moet ik me erbij vóórstellen!? Jij mag openbaren, ontvouwen. Maar dan moet je het wel eerst gezíen hebben!

• Je oefent in kijken
• Je oefent in visualiseren van een tekst en je ontdekt wat jouw beeldtaal is

Welke sleutel hanteren we om de Bijbel te lezen? Dat is een fundamentele vraag in het preekproces. In de hermeneutiek vallen veel beslissingen die vèrgaande consequenties hebben voor de verkondiging.

Veel bijbelse kernwoorden zijn relationele woorden: liefhebben, vertrouwen, belijden, bekeren, onderwijzen, zegenen enz. In deze bijeenkomst krijg je input vanuit de relationele hermeneutiek, zoals we die binnen Areopagus bepleiten.

In de preekvoorbereiding raakt, al luisterend, je eigen levens- en geloofsverhaal verbonden met de werkelijkheid van toen. Dat leidt tot de zogenaamde horizonversmelting.

• Je wordt je bewust van je context waarin je je beweegt
• Je oefent in hermeneutische horizonversmelting waarbij woorden van toen en daar tot klinken komen in het hier en nu

De hoorder is een actieve ontvanger. Alles doet mee in het verstaan van de tekst, net als bij jezelf immers. De persoonlijkheid, Godsbeeld en stemming zijn belangrijke factoren in het hoorproces. De hoorder is in dialoog met zichzelf en de tekst.

Aan de hand van een feedbackformulier reageren een aantal gemeenteleden op een door jou gehouden preek m.b.t. hun luisterervaring. De uitkomst kan behulpzame inzichten geven maar kan ook onzeker en aarzelend maken. Het is goed om dat te onderkennen bij jezelf, met als uitgangspunt: je bent niet geroepen om hoorders te pleasen, maar wel om zo goed mogelijk gastheer/-vrouw te zijn. Hoe nodig je uit tot een ontmoeting in heilige ruimte. Hoe haal je mensen over de brug om te komen kijken!? Je mag een werkelijkheid ontvouwen waar de ander in betrokken wordt.

• Je krijgt inzicht in de psyche van de hoorder
• Je krijgt tools en taal om de ruimte te openen voor ontmoeting

Het gezamenlijk bijbellezen en delen geeft veel inzichten en verbindingen. Je hebt ontdekkingen opgedaan over je vorming als persoon, over je zijn (als mens en als voorganger), over je bewegen en verstillen. Je hebt je verdiept in de hoorder, een mens als jij met herkenbare issues en hoe je beide in dialoog bent met jezelf, de aangereikte tekst en God. In deze bijeenkomst een verdieping in een aantal houdingen in leiderschap.

• Je leert de acht houdingen in leiderschap kennen en hun spiegeleffect tussen mensen
• Je oefent met praktijksituaties in je prediking en kunt je kracht en je angst benoemen
• Je wordt uitgedaagd om beweeglijk te durven zijn als voorganger in het oefenen met verschillende situaties

We leggen nu de verbinding tussen inhoud en presentatie. Hoe kun je in de presentatie en communicatie zo persoonlijk mogelijk gezicht en stem geven aan je verkondiging. Wie en wat representeer je? Waar bevind je jezelf en welke positie neem je in ten opzichte van je hoorder. We verbinden dat met de doelstelling van de training: in hoeverre is er sprake van existentiële verificatie en een authentiek getuigenis?

• In een korte voordracht maak je al het geoefende zichtbaar, hoorbaar, voelbaar
• In het luisteren naar elkaar ervaar je ook hoorder te zijn
• Je geeft elkaar feedback wat inzicht geeft in waar en hoe de ander het verhaal ingetrokken wordt