De uitgestrekte gemeente Westerveld bestaat uit enkele grotere, historische dorpskernen en vele kleinere gehuchten. Steeds meer toeristen weten de aantrekkelijke regio te vinden, wat zorgt voor een interessante mix tussen traditionele Drenten en ‘import’. Ook in de kerken is die mix zichtbaar.

Begin 2022 verscheen de Kerkenvisie Westerveld. In dit onderzoeksrapport, opgesteld in opdracht van de overheid, wordt de sombere conclusie getrokken dat van de dertien kerken in Westerveld er de komende decennia maar liefst tien zullen sluiten. Mark de Jager, predikant van de Brug-Es Kerk in Dwingeloo, schrok. ‘Niet alleen van de conclusies, maar ook van de lauwe reacties van mensen om mij heen. Het verdwijnen van kerken werd als gegeven geaccepteerd.’

Hij verlangde ernaar, missionair aan de slag te gaan, te ontdekken hoe het evangelie kan blijven klinken. Ook krimpende kerken, zo is zijn rotsvaste overtuiging, zijn geroepen zich in te zetten voor de vrede van hun dorp.

‘Met jeugdige overmoed dacht ik aan Jezus’ woord over “velden die rijp zijn om te oogsten” en schreef ik de IZB en de lokale kerken aan om een plan te maken.’ Beide partijen reageerden positief. De Jager is inmiddels parttime in dienst bij de IZB om Missie Westerveld te ontwikkelen.

‘Je proeft dat er hoop ontstaat in de kerken. Krimp wordt nog steeds serieus genomen, maar er is ook een gerichtheid op waar ruimte is voor groei.’

Polarisatie

De kerk mag dan als instituut een marginale rol spelen, mensen willen wel ergens terecht kunnen. Dat blijkt bij grote maatschappelijke vragen, zoals rond de coronacrisis of de oorlog in Oekraïne. ‘Ook bij crises in het dorp, zoals diaconale kwesties, ernstige ongelukken of ander persoonlijk leed wordt regelmatig een beroep op de kerk gedaan.’ De burgerlijke overheid heeft in gesprekken met de kerken aangegeven dat ook zij zich zorgen maakt over de teruglopende aandacht voor zingeving onder verschillende generaties, met polarisatie en sociaal-psychische problemen tot gevolg. De Gemeente Westerveld wil dan ook samenwerken met de kerken in een onderzoek naar de toekomst van de kerken.

De officiële start van Missie Westerveld is gepland voor maart 2023. Diverse plannen staan in de steigers, waaronder maaltijden en een regionale Alphacursus.